Văn hóa Nho giáo Trung Quốc đề cao học thuyết trung dung. Đạo trung dung là nói về cách giữ cho ý nghĩ và việc làm luôn ở mức trung hòa, không cực đoan, không thái quá; mà đòi sự công bằng, chính trực. Dưới đây là 10 điều cấm kỵ trong cuộc sống, chúng ta nhất định phải cẩn thận và cảnh giác để không mắc phải.
1.Nói nhiều dễ lỡ lời
Nói nhiều rất dễ lỡ lời, nói ra những điều vốn không nên nói. Tục ngữ có câu: “Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu, thoại bất đầu cơ bán cú đa”; đại ý là: nói nhiều thì mất khôn. Nói nhiều có thể đụng chạm đến nỗi đau của người khác, hoặc chẳng may tiết lộ chuyện riêng tư của một người. Mâu thuẫn sẽ từ đó phát sinh, mối quan hệ không còn tốt đẹp.
2.Khi quá buồn dễ làm chuyện mất mặt
Ở trạng thái bình thường, hầu hết mọi người đều có thể tuân thủ một số lễ nghi và phép xã giao lịch sự. Nhưng khi trong trạng thái thống khổ, chúng ta lại dễ bộc phát cảm xúc như khóc lóc, giậm chân tại chỗ và tự đấm vào ngực. Tất cả các quy tắc ứng xử và thể diện đều bị bỏ qua.
3.Vui quá dễ chủ quan
Cái gọi là “lạc cập sinh bi” (vui sướng tột cùng sinh sầu muộn) là khi con người bị sự thoải mái, hạnh phúc lôi cuốn, họ sẽ tự đắc ý mà buông lỏng cảnh giác, từ đó mất đi sự phán đoán chuẩn xác.
Ví dụ, khi sự nghiệp suôn sẻ, chúng ta có thể sẽ lạc quan một cách mù quáng. Nhưng sự cẩu thả, không chú ý đến tiểu tiết có thể dẫn đến hỏng việc.
4.Lúc nóng giận dễ lỗ mãng
Giận dữ bắt đầu từ trong tim, và điều ác phát tán ra túi mật. Khi con người vô cùng tức giận, họ rất dễ bốc đồng và kích động, dám làm những việc mà bình thường họ không dám làm.
Trong những hoàn cảnh như vậy, người ta dễ làm những điều thái quá, từ lời nói làm tổn thương người khác; thậm chí tác động vật lý làm tổn hại người khác, dẫn đến bi kịch và hối hận về sau.
5.Vị tư dễ đánh mất tình cảm
Tình yêu chân thành là vị tha, không cần bất cứ điều kiện và giá cả nào. Cũng giống như tình mẫu tử, tình phụ tử vốn là bẩm sinh. Đứa trẻ không cần phải ngoan thì chúng mới được yêu, hai thứ tình cảm đó là vô điều kiện.
Nếu phải suy nghĩ cân nhắc thiệt hơn trước khi trao yêu thương thì đó không phải là tình yêu đích thực mà là sự trao đổi có điều kiện.
6.Say rượu dễ thất đức
Người uống nhiều rượu, tinh thần dễ trở nên hỗn loạn dẫn đến hậu quả khó kiểm soát.
Thiện và ác cùng tồn tại trong một con người. Khi sáng suốt, chúng ta có thể kiểm soát lời nói và hành động của mình và dùng các chuẩn tắc đạo đức ước thúc bản thân. Tuy nhiên, một khi đã say, con người sẽ mất kiểm soát và biến suy nghĩ xấu thành hành động xấu.
7.Khoe khoang dễ mất lòng tin.
Có người rất mạnh miệng, họ cho là như thế thì người khác sẽ đề cao mình, như vậy sẽ giữ được thể diện. Nếu có người tình cờ nhờ họ giúp đỡ, họ rất ngại từ chối, kỳ thực nhiều việc nằm ngoài khả năng của họ. Vì vậy, họ sẽ thường xuyên thất hứa. Không giữ lời hứa từ đó mất chữ tín.
8.Dục vọng dễ mất mạng
Tục ngữ có câu: “Ăn uống quá độ thì sinh bệnh, lo lắng quá thì gặp tai họa.”
Làm người không thể buông thả theo dục vọng. Ăn uống hưởng thụ là mong muốn lớn của con người. Nhưng hai khía cạnh này không được phép nuông chiều. Nếu không, nhẹ thì bạn sẽ sinh bệnh, hoặc nặng thì có thể mất mạng.
9.Quá kinh sợ mất khả năng
Khi người ta sợ hãi tột độ, tâm trí thường bấn loạn, sắc mặt thay đổi, cho nên có câu thành ngữ “sợ xanh mặt”. Tuy nhiên, khi có chuyện xảy ra, hoảng sợ không những không giải quyết được vấn đề mà còn có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Do đó, bình thường chúng ta cũng phải rèn luyện khả năng giữ cân bằng. Càng gặp phải những biến cố lớn, chúng ta càng phải giữ bình tĩnh.
10.Nỗi sợ hãi lớn nhất về việc mất đi sự chính trực
Hầu hết mọi người đều sợ ”chết”, vì vậy khi sự sống và cái chết bị đe dọa, nhiều người sẽ quay lưng, từ bỏ niềm tin và sự chính trực của mình.
Khổng Tử nói: “Quân tử không lo cũng không sợ”; chỉ những người có đạo đức cao thượng và có hàm dưỡng nhất định mới có thể coi thường sự sống và cái chết; không phân biệt được và mất, không lo lắng và không sợ hãi.
Nguồn: Secretchina. (Thù Tuệ).
Minh Nguyệt biên dịch
Xem thêm
Vạn Điều Hay
