Trong cuộc sống, chúng ta thường hay so bì bản thân với người khác: Khi còn nhỏ thì so thành tích tốt xấu; khi lớn lên thì so tiền lương cao thấp, nhà to hay nhỏ, xe xấu hay đẹp. Sự so bì sẽ khiến cuộc sống bản thân rơi vào lo nghĩ và phiền não.
Tác gia George Catlett Marshall (1880-1959, tướng Hoa Kỳ trong Thế chiến II và Ngoại trưởng 1947-1949, tác giả của kế hoạch Marshall thời hậu chiến cho châu Âu và người đoạt giải Nobel hòa bình) viết trong “Truyền thông bất bạo động”: “So bì với người khác là khởi đầu của một cuộc sống bi thảm.”
1. Có đến 80% phiền não trong cuộc sống bắt nguồn từ sự so bì
Smith – nhà văn người Anh đã ghi lại câu chuyện của một luật sư trong cuốn “Những điều tồi tệ bên trong chúng ta: “Vị luật sư này chấp nhất sâu sắc trong việc so bì bản thân với người khác”.
Con của người khác giỏi hơn, vợ của người khác đẹp hơn, điều kiện vật chất của người khác tốt hơn…tất cả những điều này đều chạm đến dây thần kinh mẫn cảm của anh ấy.
Có lần anh ấy hội ngộ với một người bạn học cũ. Khi biết người bạn không chỉ có sự nghiệp thành công, gia đình hạnh phúc mà còn phong độ hơn mình, anh ấy bỗng chốc rơi vào trạng thái mất mát và có cảm giác thất bại sâu sắc: “Khi còn trẻ, rõ ràng thành tích học tập của ta cao hơn hắn, vì sao trong nháy mắt hắn liền vượt qua ta và thành công hơn ta?”
Ngay cả trong hiện tại, khi anh ấy đã biết rõ mình không tốt bằng đối phương, anh ấy vẫn thầm khởi tâm oán hận, cho rằng thế giới này bất công.
“Tại sao người khác có thể sống hạnh phúc thoải mái, mà tôi lại phải sống như thế này?” Vì luôn so bì bản thân với người khác nên anh ấy thường cảm thấy không vui.
Carnegie nói trong “Điểm yếu của nhân tính”: “Rất nhiều phiền não trong cuộc sống đều có căn nguyên từ việc chúng ta mù quáng so bì bản thân với người khác, mà quên mất việc tận hưởng cuộc sống của chính mình.”
Mọi thứ đều muốn so bì với người khác, tranh thể diện, cầu cân bằng tâm lý nhưng cuối cùng sẽ chỉ hao phí tinh lực, ảnh hưởng đến tâm tình và quấy nhiễu cuộc sống của chính mình.
Vào thời Tây Tấn, Thạch Sùng và Vương Khải đều là những phú hào giàu có nổi tiếng, họ thích so sánh cao thấp với nhau về mọi thứ.
Thạch Sùng nghe nói rằng Vương Khải rửa nồi bằng nước đường sau bữa ăn, vì để tỏ ra bản thân giàu có hơn, ông ta đã dùng bạch lạp làm củi đốt.
Vương Khải làm bình phong bằng lụa tím dài bốn mươi dặm trước cửa, Thạch Sùng liền làm bình phong bằng gấm dài năm mươi dặm quanh nhà.
Vương Khải sơn nhà bằng hương liệu quý, Thạch Sùng liền sơn tường bằng thạch lạp đỏ.
Kiểu so bì của cải vô nghĩa này không chỉ khiến hai người lãng phí rất nhiều tiền của, mà còn khiến bản thân lo lắng không yên.
So sánh không cần thiết là tự tìm phiền não và chuốc thêm rắc rối cho chính mình, như nhà văn Chu Linh đã nói: “Chôn vùi cuộc sống của mình trong cảnh khốn cùng khi không ngừng so bì với người khác là một loại thống khổ, cũng là một loại bi ai.”
2. Cuộc sống thoải mái khi bạn không coi trọng việc so bì
Con người một khi có tâm so bì thì thường không bao giờ thấy toại nguyện. “Tri túc thường lạc” (biết đủ thường vui), hài lòng với những gì đang có mới có thể sống một cuộc sống thịnh vượng vui vẻ.
Trong một bệnh viện ở Nara (cố đô của Nhật Bản), có một bác sĩ tâm lý tên là Hengko Nakamura đã làm việc hơn 70 năm.
Dù làm việc liên tục ở một đơn vị trong phần lớn cuộc đời nhưng Hengko chưa bao giờ có xung đột với người khác, và ngày nào ông ấy cũng có vẻ an nhiên tĩnh tại, thần sắc thoải mái vô ưu.
Khi được hỏi về bí quyết hạnh phúc, ông ấy chỉ đưa ra ba từ cho câu trả lời: không so sánh. Trong suốt quá trình làm việc, ông Hengko chưa bao giờ so bì mình với người khác. Trong đơn vị công tác, khi các bác sĩ trẻ bước lên những chức vị cao hơn ông, ông hoàn toàn không để ý.
Người khác nhận được sự đãi ngộ tốt hơn ông, ông cũng không cảm thấy bất công. Ông Hengko chia sẻ: “Họ có cuộc sống của họ, tôi có con đường của tôi. So sánh bản thân với người khác để rồi rơi vào thất vọng và ghen tị thật là vô nghĩa, nó chỉ làm tiêu hao tinh lực của mình mà thôi.”
Mẫu đơn mang vẻ đẹp quốc sắc thiên hương của mẫu đơn, còn hoa mai mang nét kiêu sa và lạnh lùng của hoa mai. Mỗi hoa mỗi vẻ, mỗi người mỗi khác. Không so bì là cách sống thông minh!
Có câu chuyện về có hai người ở nước Lỗ: một người nghèo và một người giàu. Người giàu cả ngày cáu kỉnh cau có; còn người nghèo luôn hỷ lạc an nhiên. Một ngày nọ, người nghèo không nhịn được đã hỏi người giàu: “Ông có hàng ngàn hec-ta đất đai màu mỡ, trâu ngựa thành đàn, tại sao ông luôn không vui?”
Người giàu thở dài và đáp: “Ta có nhiều của cải, nhưng nếu có người giàu hơn ta, ta tự nhiên không vui. Bần cùng như ngươi, tại sao lại luôn vui vẻ hạnh phúc thế?”
Người nghèo trả lời: “Tôi tuy nghèo nhưng tôi có đủ cơm ăn áo mặc, không có ưu lo nên có thể vui vẻ cả ngày.”
Người giàu nhưng còn muốn giàu hơn nữa; người nghèo nhưng sống thanh bần đạo hạnh, biết đủ thường vui.
Một người có thể sống thoải mái không phụ thuộc vào của cải ít hay nhiều, mà phụ thuộc vào dục vọng lớn hay nhỏ. Hạnh phúc là ở cảm thụ của chính mình, chứ không phải là do so sánh mang lại.
Nội tâm biết đủ, không nhìn lên và mù quáng so bì bản thân với người thì tự nhiên niềm vui sẽ đến, hạnh phúc sẽ như bóng theo sát thân hình.
3. Đừng bao giờ ghen tị với cuộc sống của người khác
Tôi đã đọc một câu chuyện ngụ ngôn như thế này:
Lợn nói: “Nếu tôi được sống lại, tôi muốn là một con trâu, làm việc tuy vất vả nhưng danh tiếng rất tốt.”
Trâu nói: “Nếu tôi được sống lại, tôi muốn là một con lợn, ăn và ngủ, ăn và ngủ, không phải làm bất cứ công việc gì, sướng hơn cả thần tiên.”
Chim ưng nói: “Nếu tôi được sống lại, tôi muốn là một con gà, có nước uống khi khát, có gạo ăn khi đói, có nhà để ở và còn được con người bảo vệ”.
Gà nói: “Nếu tôi được sống lại, tôi muốn là chim ưng, có thể tự do thoải mái bay lượn trên trời và vân du bốn biển.”
Bạn thấy đấy, khi bạn đang ghen tị với người khác, thì thực ra, người khác cũng đang ghen tị với bạn. Nếu bạn nghĩ rằng những người khác đang sống hạnh phúc thoải mái, chỉ có mình bạn trong tình trạng hỗn độn không ngừng, nhưng thực tế thường không phải vậy.
Trong truyện tranh “Nhảy khỏi tòa nhà” của Chu Đức Dũng, cô gái cảm thấy mình vô cùng bất hạnh, không thể chịu nổi nên đã chọn cách nhảy khỏi tòa nhà.
Nhưng khi cô nhảy từ tầng mười một xuống, cô nhìn thấy cặp vợ chồng nổi tiếng đằm thắm ở tầng mười đang đánh nhau; Người đàn ông mạnh mẽ thường ngày ở tầng chín đang khóc thầm; Vị hôn phu của cô gái ở tầng tám ngoại tình và bị bắt quả tang; Cô gái ở tầng bảy luôn vui vẻ đang uống thuốc chống trầm cảm…
Còn trước đó, cô cảm thấy mọi người đều đều có cuộc sống hạnh phúc thoải mái, chỉ có mình cô là xui xẻo kém may.
Nhà văn Mã Đức nói: “Con người thường ngưỡng vọng và ghen tị với hạnh phúc của người khác; nhưng khi quay đầu, họ lại phát hiện ra mình đang được người khác ngưỡng vọng và ghen tị. Thực ra, ai cũng đều có hạnh phúc, chỉ là hạnh phúc của bạn được cảm thụ ở trong lòng người khác mà thôi.”
Trên đời này không có ai từ đầu đến cuối luôn bất hạnh, cũng không có ai 100% đều may mắn. Cho dù một người có vẻ kiên cường đến đâu, họ cũng sẽ có những rắc rối và phiền não của riêng mình. Vì vậy, không nên mù quáng so bì, phóng đại hạnh phúc của người khác rồi chán ghét những gì mình đang có.
Cũng không nên để mắt đến những thứ của người khác, ghen tị với cuộc sống của người khác và xem nhẹ những gì trước mặt. Hãy tận hưởng cuộc sống của chính mình, an nhiên cùng những tháng ngày tươi đẹp để có một cuộc sống theo nhịp điệu của riêng mình.
Hãy trân trọng những gì bạn đang có, hà tất phải ngưỡng mộ người khác, bởi vì đời người không quá dài, cứ sống vui vẻ tự nhiên theo tiết tấu của riêng mình.
Nhất Tâm biên tập
Nguồn: aboluowang (Lí Vận)
Vạn Điều Hay
