Người có lòng tự trọng là người có đạo đức, có thiện lương, có tư tưởng nhân nghĩa, không bao giờ làm điều xấu với đồng loại và môi trường thiên nhiên. Sống ở trên đời, cho dù đánh mất tất cả thì cũng đừng để mất nhân cách làm người…
Tuy nhiên, nhân sinh không thể tránh khỏi những lúc thăng trầm, chúng ta sẽ phải đối mặt với tất cả những nhấp nhô chông gai do cuộc sống mang lại. Nhưng bất kể là giàu hay nghèo, già hay trẻ, thành công hay thất bại, trong mọi trường hợp chúng ta đều gìn giữ phẩm hạnh của con người:
Khó khăn đến đâu cũng không được mượn tiền không trả
Con người sống trên đời nhiều lúc thường gặp phải khó khăn về kinh tế. Những người nguyện ý cho chúng ta mượn tiền, đều xuất phát từ tâm chân thành muốn tốt cho chúng ta, là người suy nghĩ cho chúng ta.
Vậy nên, chúng ta cần biết cảm kích khi người khác giúp đỡ chu toàn cho mình; chúng ta cần biết cảm ân khắc sâu trong tim khi người khác giúp đỡ mình. Hạn đến lúc phải trả, nhất định không được thiếu một xu. Bởi lẽ nhân phẩm là tự mình dựng nên, còn tín nhiệm là do mình lựa chọn.
Mệt đến đâu cũng không được thừa nước đục thả câu
Có câu nói rằng: Khi chúng ta hời hợt làm việc, công việc ngược lại cũng sẽ hờ hững lướt qua chúng ta. Chỉ cần là công việc, thì đều cần làm một cách chăm chỉ thực chất, đừng nghĩ đi lối đường tắt, tìm lợi riêng cho mình.
Trong công việc khổ có mệt có, nhưng rốt cuộc người thụ ích cuối cùng vẫn là bản thân chúng ta, năng lực làm việc của chúng ta cũng dần dần thuận theo thời gian mà đề cao lên.
Nước đục thả câu, lừa gạt người khác, tuy bạn nhận được chút lợi ích hiện tại, nhưng nhìn xa hơn, người cuối cùng bị hại lại là chính bạn.
Khổ đến đâu cũng không được tính kế bạn bè
Chữ “bạn bè” trong Hán cổ còn được gọi là “bằng hữu”, mà chữ “bằng” là do hai chữ “nguyệt” (trăng) tạo thành. Con người nếu như không có bạn bè, thì giống như sống mà thiếu đi ánh mặt trăng. Bởi vì năng lực của tự thân mỗi người không thể toàn vẹn, tất cả những thành tựu đạt được đều không tách khỏi sự khích lệ và giúp đỡ của bạn bè.
Khi hoàn cảnh chúng ta khó khăn, bạn bè sẽ nỗ lực giúp đỡ, có thể là không giúp được gì nhiều, nhưng ít nhất cũng mang đến sự an ủi và khích lệ lớn nhất cho chúng ta.
Bạn bè quan tâm tương hỗ, bổ trợ cho nhau, cũng giống như ô dù trong mưa gió, cũng như một cánh tay đắc lực trong khó khăn. Nếu như quên đi ân nghĩa, tính kế với bạn bè, thì cũng đồng dạng như đoạn tuyệt con đường về sau của bản thân, cuối cùng người chịu thiệt thòi lại chính là mình.
Nghèo khó đến mấy cũng không được trách cứ người thân
Người bình thường chỉ quan tâm chúng ta đi được xa cỡ nào, còn người thân quan tâm chúng ta đi có mệt hay không. Tuy nhiên trong công việc và sinh hoạt của mỗi người đều không tránh khỏi những việc không thuận tâm.
Có người gặp phải những trắc trở trong tình cảm, liền trách cứ người nhà bình thường không đủ yêu thương với họ; có người giao thiệp không thuận lợi với người khác, liền oán trách gia đình phương thức giao tiếp thường ngày ảnh hưởng không tốt đến họ; có người cảm thấy vận mệnh bất công, trong tâm liền căm phẫn bất bình với người thân.
Cứ như bản thân gặp phải tất cả những điều không vừa ý hay bất công ấy, đều là lỗi sai của người nhà. Xã hội vốn dĩ nhiều điều bất công, muốn có thu hoạch thì ắt cần bản thân tự phải phó xuất nỗ lực, tuyệt nhiên không được đổ lỗi cho người khác, đặc biệt là người thân trong gia đình.
Khó khăn đến đâu cũng không được đánh mất cốt khí
Trong cuốn “Thuỷ Hử Truyện” có một câu nói rằng: “Nhân vô cương cốt, an thân bất lao”. Một người nếu như không có cốt khí kiên định vững chắc, thì rất khó lập thân. Cốt khí giống như xương cốt của một người, nếu đánh mất thì người đó sẽ không ra hình nữa!
Gặp bần không sợ, vất vả không sợ, làm việc gì tâm cũng đều thản nhiên, có chỗ sai thì sửa. Như vậy mới khiến người khác tôn trọng, không ai có thể coi thường.
Giàu có thế nào cũng không ngông cuồng tự đại
Thiên cuồng ắt có mưa, người cuồng ắt có hoạ. Con đường nhân sinh dài đằng đẵng, ngàn lần đừng nên ngông cuồng, bởi lẽ chỉ tự đại được một vài lần, chứ không thể tự đại hết cả một đời. Người còn có người tài hơn, Trời còn Trời cao hơn, những người giỏi hơn chúng ta trong thế giới này còn có rất nhiều, vậy nên đừng coi thường người khác.
Những người có được vị thế cao ấy, thường đã kinh qua bao nhiêu thăng trầm đắng cay; những người thất bại thê thảm ấy lại là người rất kiêu căng tự phụ. Con người không thể có quá ba ngày tốt đẹp, hoa không thể trăm ngày đều tươi sắc, những người mà ta coi thường trước đây, rất có thể sau này họ sẽ thành tựu và còn siêu việt hơn cả chúng ta. Vì vậy giàu có đến đâu cũng cần bảo tồn được tâm tính khiêm nhường hoà nhã.
Khi chúng ta hiểu rõ và kiên trì không phạm vạch ngưỡng làm người này, chân thành không lừa gạt người, giữ vững sự tôn nghiêm của bản thân, như vậy chúng ta chắc chắn có thể trở thành người có phẩm hạnh đoan chính.
Vạn Điều Hay